वसुबारस

वसुबारस !! 

वसुबारस ! अर्थात गोवत्स द्वादशी. नुकतेच नवरात्र संपले आणि बघता बघता सर्वत्र आनंद उत्साह घेऊन दिवाळी आली सुद्धा. दिवाळी ही सणांची राणी म्हणता येईल. अश्विन वद्य द्वादशी ते कार्तिक शुद्ध द्वितीयेपर्यंतच्या महोत्सवास आपल्याकडे दिवाळी म्हणतात. हिंदू संस्कृतीत गाईच्या पोटात तेहतीस कोटी देव असतात असे मानून तिला आपण मातेचा दर्जा दिला. फार पूर्वी पासून गोधनावरून राजेमहाराजांची श्रीमंती ठरवली जायची. गोमातेच्या पावित्र्यामुळे देवादिकांनीही तिला जवळचे स्थान दिले आहे. त्यामुळे सवत्स धेनूपूजनाने दिवाळीची सुरुवात होणे संयुक्तिकच म्हणावे लागेल. 

ततः सर्वमये देवि सर्व देवैः अलंकृते ।

मातः मम अभिलषित सफलं कुरू नंदिनी ॥

म्हणजे हे सर्वात्मिक आणि सर्व देवांनी शोभित अशा नंदिनी माते, तू माझे मनोरथ पूर्ण कर.

खरंच आपण ज्या संस्कृतीचे पाईक आहोत त्याची रचना पण ज्यापद्धतीने आपल्या पूर्वजांनी केली आहे की त्याबद्दल विचार केला तरी कायमच कुतूहल वाटतं. वसु म्हणजे द्रव्य, धन. घरात लक्ष्मीचे आगमन व्हावे म्हणून स्त्रिया दिवसभर उपास करुन संध्याकाळी यथोचित सवत्स धेनूपुजन करतात. बाजरीची भाकरी, गवारीची भाजी इ. चा नैवेद्य दाखवून गाईला खाऊ घालतात. काही लोक यादिवशी  गहू, मूग दुधापासूनचे पदार्थ खात नाहीत.

मानवाप्रमाणेच पशुपक्षांनाही मानाने जगण्याचा अधिकार आहे. हाच तर आजचा खरा संदेश आहे. आपल्या मुलाबाळांना चांगले आरोग्य, सुख लाभावे म्हणून केलेली ही गोधनाची कृतज्ञतापूजा असंच म्हणता येईल. अनेकप्रकारे उपयुक्त असलेल्या गोमातेप्रति सहिष्णुता, मानवता व्यक्त करण्याची ही सुसंधी त्याचेच तर प्रतीक आहे. म्हणूनच आज कृतीतून गोरक्षणाचा निश्चय करुया कारण हे सुरक्षित असतील तरच संस्कृती अधिक समृद्ध राहील. 

दिवाळीच्या हार्दीक शुभेच्छा.. ✨🌟🎆🎇

सर्वेश